Nie jesteś jeszcze zalogowany! logowanie / rejestracja
NSA, wyrok z 25 czerwca 2014 r., sygn. akt I FSK 1037/13: Podatnik może odliczyć VAT od nabycia lub leasingu bankowozu (oraz paliwa) tylko wówczas, jeśli pojazd ten jest wykorzystywany wyłącznie zgodnie z jego przeznaczeniem, w ramach opodatkowanej działalności gospodarczej podatnika o profilu, dla której wykorzystywanie tego typu pojazdu jest konieczne oraz racjonalnie uzasadnione. Samo spełnienie formalnych przesłanek przewidzianych w przepisach szczególnych, od których zależy kwalifikacja danego pojazdu, jako pojazdu specjalnego, nie powinno więc być automatycznie traktowane, jako uprawniające do skorzystania z pełnego prawa do odliczenia podatku VAT, jeżeli okoliczności wykorzystania tego pojazdu wskazują, że realizacja tego prawa może wiązać się z jego nadużyciem.
W/w wyrok jest sprzeczny z literą prawa, ale zgodny z jego duchem. Sąd postanowił odmówić usankcjonowania obchodzenia prawa, tj. postępowania zgodnie z jego literą, lecz w celu osiągnięcia rezultatu sprzecznego z wolą prawodawcy. Wola prawodawcy (duch prawa) nie została w tym przypadku (jak i w wielu innych) wyrażona przez ustawodawcę wprost (gdyby została, to nie byłaby już duchem, lecz stałaby się literą), ale jej treść pozostaje czytelna z bardziej subtelnych niż literalna rodzajów wykładni prawa (np. systematycznej czy funkcjonalnej).
W tego typu sprawach sądy zajmują różne stanowiska. Niektóre składy orzekające reprezentują podejście formalno-literalne, inne natomiast uwzględniają szerszy, w tym sprawiedliwościowy, społeczny czy zdroworozsądkowy kontekst osądzanej sprawy i dotyczących jej przepisów. Także w wyżej przytoczonej sprawie zdania sędziów były podzielone, zważywszy, iż korzystny dla fiskusa wyrok NSA zapadł jako skutek wniesienia przez MF skargi kasacyjnej na korzystny dla podatnika wyrok WSA. Nigdy nie wiadomo na kogo się trafi – optymalizacja podatkowa zawsze była i zawsze będzie polem związanym z ryzykiem, które w zależności od aktualnie panującego klimatu politycznego może być większe lub mniejsze, niemniej zawsze obecne.
W praktyce, najkorzystniejszym obszarem optymalizacyjnym jest obszar umiarkowany, gdzie dobre planowanie podatkowe pozwala uzyskać całkiem wymierne korzyści podatkowe, przy dobrze zabezpieczonym i niskim ryzyku (bądź ew. umiarkowanym - w zależności od preferencji podatnika). Tego typu rozwiązania są też po prostu mniej narażone na agresywny atak ze strony organów podatkowych, gdyż po pierwsze nie są z natury swojej prowokacyjne, a po drugie ich dobre zabezpieczenie daje podatnikowi możliwości mocnej obrony, co nie zachęca US do wszczynania sporu.
